Yozgat’ta birlikte kırsal alanlarda artış gösteren anız yangınları, hem doğayı hem de insan hayatını ciddi şekilde tehdit ediyor.
Bilinçsizce gerçekleştirilen bu uygulamalar toprağın verimini düşürmekle kalmıyor, yaban hayatına, ormanlara ve hatta yerleşim yerlerine kadar uzanabilen büyük çaplı yangınlara sebep oluyor.
Yozgat genelinde yapılan gözlemler, anız yakma olaylarının özellikle hasat sonrası dönemlerde yaygınlaştığını ortaya koyuyor. Oysa ki bir anlık dikkatsizlik ya da bilinçsizce yakılan bir anız ateşi, çevre felaketlerine ve geri dönüşü imkânsız zararlara yol açabiliyor. Üstelik, mevcut yasa ve yönetmelikler bu konuda oldukça açık. Anız yakmak yasaktır ve ağır cezai yaptırımlara tabidir.
Toprak değil gelecek yanıyor
Anız yakmak, toprağın üst katmanında bulunan organik maddeyi yok ederek verimi düşürüyor. Yozgat gibi tarımsal üretimin yoğun olduğu bölgelerde bu tür uygulamalar, hem çiftçiye hem de gelecek nesillere ciddi zarar veriyor. Ayrıca, toprağın yüzeyinde yaşayan ve doğal dengeyi sağlayan faydalı böcek, solucan ve mikroorganizmalar da bu yangınlardan etkileniyor.
2872 Sayılı Çevre Kanunu’na göre anız yakanlara idari para cezası uygulanıyor. Ancak anız yakma fiili; ormanlara, sulak alanlara veya yerleşim yerlerine yakın bir noktada gerçekleşirse ceza 5 katına kadar artırılabiliyor.
Orman Kanunları kapsamında ise durum daha ciddi:
Anız yakmak: 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası
Orman yangınına sebep olmak: 3 ila 10 yıl arasında hapis cezası
Yangın sonucu ölüm ya da yaralanma olması halinde ise ek cezai işlemler devreye giriyor.
Yozgat’ta zaman zaman yaşanan küçük çaplı kırsal yangınların bir kısmı, kontrolsüzce yakılan anız ateşlerinden kaynaklanıyor. Bu yangınlar, sadece tarlayı değil, yakınındaki ormanları, yerleşim yerlerini ve hatta insan hayatını da tehdit ediyor.
Anız yakmadan da tarla temizlenebilir
Modern tarım teknikleri sayesinde anız yakmaya gerek kalmadan da tarla temizliği yapılabiliyor. Yozgat’ta uygulanabilecek bazı alternatif yöntemler şunlar:
Hasat sonrası kalan sap ve anız artıklarını sap parçalayıcı makinelerle toprağa karıştırmak
Hasat zamanında toprağa yakın biçim yapmak
Tarlaya yakın bölgelerde yangın söndürme tankeri veya su deposu bulundurmak
Tarlada saman balyası bırakmamak ve kuru ot birikiminden kaçınmak
Bu yöntemler hem toprağın verimini korur, hem de çevreye zarar vermeden tarımsal üretimi sürdürmeyi mümkün kılar.
Yozgat’ta duyarlı vatandaşlar, anız yangınlarına karşı her geçen gün daha fazla farkındalık geliştiriyor. Ancak hala bazı bölgelerde bu tehlikeli uygulamanın devam ettiği biliniyor. Bu sorunun çözümünde en etkili yol bilinçli çiftçilik, yerel dayanışma ve toplumsal farkındalık.
Yozgat’ta anız yangınları ile mücadele, yalnızca cezalarla değil, toplumsal farkındalıkla mümkün olabilir. Her bireyin, özellikle kırsalda yaşayanların çevresinde anız yakanları uyarması, gerekli durumlarda yetkililere haber vermesi, doğanın korunmasında hayati rol oynar.
Anız yangınlarının ortaya çıkmasını beklemek yerine, önceden tedbir almak, hem ekonomik hem de ekolojik açıdan çok daha değerlidir. Yozgat’ta yaşayan herkesin bu konuda bilinçli ve duyarlı davranması, sadece tarımı değil, geleceği de koruyacaktır.